آیا تا به حال برای شما اتفاق افتاده است که چیزی خریده باشید و به آن احتیاجی نداشته باشید؟ آیا احساس خوبی از داشتن آن دارید؟ آیا زمانی که دچار استرس می شوید بیشتر خرید می کنید؟ یکی از روش های کاهش استرس خرید درمانی یا Retail therapy می باشد که بسیاری از افراد به صورت ناخودآگاه و یا به طور آگاه آن را انجام می دهند.
خرید درمانی روشی است که شما چیز کوچکی می خرید تا به وسیله آن خلق و خو و روحیه شما بهتر شود و احساس خوبی داشته باشید، این عمل بیش از آن چه تصور می کنید رواج دارد.
خرید درمانی چقدر رایج است؟
اگر شدت خرید کردن زیاد باشد به آن خرید اجباری می گویند که فرد احساس می کند برای افزایش روحیه خود باید خرید کند و به نوعی به آن اعتیاد پیدا می کند و ممکن است بیشتر از آن چه که مردم تصور می کنند، رایج باشد.
بر اساس پژوهش های صورت گرفته توسط یک پژوهشگر دولتی در پنسیلوانیا بر روی گروهی از افراد که مرتب خرید می کردند، این افراد همه در هر هفته چند بار به خرید می رفتند.
بر اساس این پژهش ها 62 درصد از این افراد خرید را برای افزایش خلق و خو و روحیه انجام می دهند، بر طبق مطالعاتی که در مورد جمعیت شناسی انجام شده است، خرید اجباری بیشتر برای زنان و افراد جوان، (اواخر نوجوانی) اتفاق می افتد و آن ها بیشتر مستعد این رفتار هستند.
زمانی که استرس داریم، خرید کردن چطور بر ما اثر می گذارد؟
زمانی که دچار استرس می شویم واکنش ما به خرید بسیار متفاوت می باشد، به طور طبیعی ما برای بهتر شدن روحیه خود به دنبال یک حس خوب و طعم شیرین هستیم و سعی می کنیم به سایر لذت های زندگی پاسخ مثبت بدهیم، یکی از این روش ها خرید کردن می باشد که باعث می شود احساسات قوی تر و بهتری داشته باشیم تا در زمان استرس روحیه خود را تقویت کرده و بالا ببریم.
بر اساس نظرسنجی که از خریداران انجام شده است 82 در صد از آن ها احساسات مثبتی نسبت به خریدشان داشته اند، خرید باعث شده تا روحیه مثبت آن ها افزایش یافته و اثرات طولانی مدت بر روی آن ها بگذارد.
همین مساله نشان می دهد که خرید یک احساس لذت بخش و سرشار از حس خوب است و بسیار بهتر از حس ندامت و پشیمانی در خریدار می باشد.
اما زمانی که فرد از نظر مالی مشکلاتی دارد و در مضیقه است، خرید ها به سمت اجبار پیش می رود. در این صورت احساسات او کاملا متفاوت خواهد بود، زمانی که خرید به صورت کلی و به طور مداوم تکرار شود مشکلاتی ناشی از پیامدهای ناخواسته برای فرد به وجود می آورد.
افرادی که به طور مداوم خرید می روند در تلاش برای افزایش روحیه خود می باشند، در حالی که ممکن است بدهی های بسیاری بالا آورند و دچار اضطراب و ناامیدی شوند، در این صورت احساس از دست دادن کنترل و درگیری در خانه بسیار دیده می شود.
پیشنهاد مشاور: عوارض اضطراب که می تواند زندگی شما را مختل کند
پارادوکس واضح « خرید – استرس»
از آن جا که خرید درمانی برای بسیاری از افراد یک شیب لغزنده می باشد، ممکن است افراد گرفتار مضیقه مالی شوند به همین دلیل تقویت کننده بی ضرر روحیه احتمالا به یک اجبار تبدیل شده است و باعث تخلیه مالی شده و در نهایت درگیری هایی را به وجود می آورد که باعث افزایش استرس می شود.
اگر خود را درگیر خرید درمانی می بینید بهتر است بیشتر مراقب این رفتار باشید، گاهی اوقات می توانید از روش خرید درمانی برای افزایش روحیه استفاده کنید، این روش یک راهکار ساده برای رسیدن به اهداف شما بوده زمانی این روش مثبت است که هزینه ها، زندگی شما را از کنترل خارج نکند. در صورتی که خرید مشکلات مالی برای شما به وجود آورد یک روش منفی تلقی خواهد شد.
جایگزین های سالم تر
اگر متوجه شوید که در خرید درمانی چه حالا و چه بعدا افراط خواهید کرد به احتمال زیاد خرید موثرترین راه برای درمان استرس شما نمی باشد و استرس شما از بین نخواهد رفت بلکه به خاطر مشکلات مالی بیشتر خواهد شد اما اگر این روش را به اضطرار و اجبار تبدیل نکنید، در این صورت تقویت کننده روحیه خوب و مناسبی برای شما خواهد بود.
پیشنهاد مشاور:با استرس خود چه کنیم؟ اختلال استرس و اضطراب شدید
بسیاری از افراد راهکار های زیر را برای دریافت بهترین استفاده از خرید درمانی با کمترین عوارض منفی، پیشنهاد می کنند:
سازماندهی مجدد
اگر برای کاهش استرس خود به دنبال خرید های جدید رفته باشید ممکن است با دیدن خرید های قبلی که آن ها را فراموش کرده اید، احساس غم کنید و اندوه شما بیشتر شود در این صورت شما می توانید برنامه ریزی و طرح دیگری را برای خود درست کنید، به طور مثال به گنجه لباس خود یک نگاه انداخته و آن را ساماندهی کنید، یا دکوراسیون منزل تان را تغییر دهید و برای تمیز کردن کشوی کمدتان وقت بگذارید.
به این روش چیزهایی را که فراموش کرده اید را می یابید، در نهایت ساماندهی برای شما مفید خواهد بود زیرا محیط کمتر به هم ریخته است و راحت تر می توانید برای خرید وسایل مورد نیاز اقدام کنید و انتخاب های مفید تری خواهید داشت، در نتیجه روحیه شما قوی و شادتر خواهد بود.
شمارش برکات و نعمت ها
در صورتی که شما احساس قدردانی و شکر گزاری خود را تقویت کنید در وجود شما احساسات فراوانی به وجود خواهد آمد که باعث تمایل شما به سمت چیز های کوچک می شود.
یک دفترچه مخصوص شکرگزاری و قدردانی داشته باشید و هر روز چیز های جدیدی که شکرگزاری می کنید را در آن یادداشت کنید، مطمئن باشید حس فوق العاده و دگرگونی تازه ای را تجربه خواهید کرد.
زمانی که شما نسبت به نعمت ها شکرگزاری می کنید میل شما به خرید کم شود و در نتیجه هزینه کمتری پرداخت می کنید.
در صورتی که شما از فعالیت هایی که انجام می دهید احساس هیجان و شادی کنید تمایل و گرایش شما به موارد مادی کاهش خواهد یافت و کمتر خرید های اجباری را انجام خواهید داد.
خرید را حفظ کنید اما زمان کمتری به آن اختصاص دهید.
در بعضی اوقات ممکن است از خرید به عنوان روش درمانی استفاده کرده و به وسیله آن تلاش کنید که حال خودتان را خوب کنید، اگر این تلاش برای آرامش و اعتدال شما انجام شود با انجام آن حس خوبی پیدا کنید.
پس به فروشگاه هایی که تخفیف دارند بروید و اجناسی که دارای قیمت مناسب و تخفیف زیادی هستند را انتخاب کنید علاوه بر این شما می توانید برای افزایش روحیه خود کار ارزان تری را انجام دهید و آرامش خود را از طریق دیگری به دست آورید، به عنوان مثال یک فنجان قهوه خوب و خوش عطر در کنار شمعی معطر و یا عود به اتاقتان ببرید و فضای آرامش بخشی را برای خود ایجاد کنید و از نوشیدنی و بوی معطر لذت ببرید این روش «فرار کوچکی» است و دیگر نیازی نیست برای خرید به بیرون بروید و هزینه کنید.
روانشناسان مثبت گرا، توصیه می کنند تا از چیزهای کوچک و هیجان انگیز برای کاهش استرس در زندگی خود استفاده کنید، گاهی یک خرید کوچک باعث تحریک شما برای خرید های دیگر می شود اما هزینه های سنگینی برای شما ایجاد خواهد کرد در این صورت شما احساس گناه می کنید و استرس شما بیشتر خواهد شد، در این حالت شما باید سعی کنید از فعالیت های هیجان انگیز و لذت بخش برای خوب شدن حالتان استفاده کنید در این صورت احساسات منفی بعد از خرید به سراغتان نمی آید.
در صورتی که متوجه شدید نمی توانید هزینه های مرتبط به استرس را کاهش دهید و یا آن ها را مدیریت کنید و شک دارید که آیا خرید های شما خارج از کنترل می باشد یا خیر باید به روانشناس حرفه ای مراجعه کنید تا شما را در این زمینه راهنمایی و پشتیبانی کرده و حمایت های لازم را انجام دهد.
پول، مانعی بر سر راه خرید درمانی
مشکلی که در این میان پیش می آید، پول می باشد، اگر فردی موقعیت های بد زیادی را تجربه کند و از هر واقعه احساس شکست و ناامیدی داشته باشد بسیار حساس و زود رنج می شود و ممکن است به خرید اعتیاد پیدا کرده مجبور شود هزینه های گزاف و سنگینی را بپردازد. در این صورت چه باید کرد؟
حتما بخوانید: